Kallakesar 4 (kamolov) (2-sahifa)
o'zingiz bilasiz, — qo'l siltab qo'ydi Mehmonali. — Menga kimni qaerda o'ldirishning farqi yo'q. Lekin baribir pana-pastqam, guvohsiz joy bo'lsa yaxshiydi. Buni mensizam o'zingiz yaxshi bilishingiz kerak.
— Mayli, o'ylab ko'raman. Faqat sen manavi dorining quliga aylanib qolma. Buni senga do'st sifatida gapiryapman. Bilasanmi nima qilishing kerak?
— Xo'sh, nima qilishim kerak?
— Bizni nega jangarilar deb atashlari sababini bilasanmi?
— Yo'q, — dedi Mehmonali hayrati ortib. — Ilgari bunday odamlarga ishim tushmagan. O'zingiz ayta qoling.
— Unda eshit. Bizni jangari deyishlariga birinchi sabab shuki, biz o'limdan qo'rqmaymiz. Ikkinchidan, jang san'atini puxta egallaganmiz. Bundanam zo'rroq sabab bor. U odam qonini ichish.
— Nima? — Mehmonali bu gapni eshitiboq dast o'rnidan turib ketdi. — Q-qanaqasiga? Odamning…
— Ha, qo'rqib ketdingmi? — sovuq tirjayish qildi Muhammad Sayyid. — Tan ol, qo'rqib ketding-a?
— Qo'rqmadim, — dedi darrov o'zini qo'lga olib Mehmonali. — Kutmagandim xolos. Axir… Odam bo'la turib odamning qonini ichish… Har holda…
— Hamma gap shunda, — davom etdi Muhammad Sayyid. — Odam qonini ichsang, kuchingga kuch qo'shiladi. Uning xumori-chi, manavi doridan o'n barobar kuchli. Xuddi o'sha seni jangga undab turadi. Dushmanlarni o'ldirayotganingdayam, o'zing jon berayotganingdayam bir tuking qilt etmaydi. Ana shunda haqiqiy jangari, jihodchiga aylanasan.
— Tushundim, — dedi Mehmonali qovoq uyib. — Menam odam qonini ichishim kerak ekan-da unda? To'g'rimi?
— Ha, sen Saveliyning qonini ichasan. Bu jihodga, jangarilikka ilk qadaming bo'ladi. Undan keyingi ishlarni yo'l-yo'lakay gaplashaveramiz.
Mehmonali suhbatdoshining so'nggi gaplaridan negadir ensasi qotgan kabi qovoq uyib yuzini ters burdi.
* * *
Mehmonali shu ko'yi beton supacha ustida chalqancha yotgancha o'yga toldi. Ko'z o'ngida Barnoning chehrasi namoyon bo'ldi. Shu bahona qishloq ko'chalarini tasavvur qildi. Loyqa suvga to'lib oquvchi Bachqirariq bo'yida o'tirib Barno bilan suhbatlashganlari xayolida gavdalanib, ko'nglini g'ashlik hissi chulg'adi. Ayniqsa, tog'asi Obid suvchining mast-alast unga xezlanganlari, uydan haydab solgan kundagi haqoratlari esiga tushgani sayin beixtiyor mushtlari tugildi. A'zoyi badanini g'azab egalladi.
«Ularning o'chini ham Saveliy kofirdan olaman, — o'ylardi u ko'zlarini yumgancha. — Bu dunyoda mehr-oqibat qolmabdi. Muhammad Sayyidning gaplari to'g'ri. U haq. O'sha Obid ham kofirdan battar ish qildi. Tug'ishgan jiyanini ayamadi. Xotinini qayirib tashlamadi. Buning o'rniga meni oldiga solib quvdi. Bir marta bo'lsin oqibat qilmadi. Demak, undaylarniyam o'ldirib, qonini ichish kerak. Shunda tinchlanadi odam. Xotirjam tortadi. Ha, o'ldiraman! Kofirlarni, kofirlikka moyil kimsalarni ayab o'tirmayman. Shunday qilamanki, qiynalib-qiynalib o'ladi. Padariga la'nat bu dunyosining!..»
Oradan ikki-ikki yarim soatcha vaqt o'tgach, Muhammad Sayyid xayolini bo'ldi.
— Tur, vaqt bo'ldi, — dedi u tepasiga kelib. — Hozir ikkimizni opketishadi.
— Sizam borasizmi? — so'radi Mehmonali dast o'rnidan turib. — Bormoqchimasiydingiz-ku!
— O'z ko'zim bilan ko'rmoqchiman hammasini, — dedi Muhammad Sayyid. — Bir o'zingni yolg'izlatib qo'ymayman. Bu turma nazoratchilaridan hamma narsani kutsa bo'ladi…
Shu mahal karser eshigi sharaqlab ochilib, ostonada turma nazoratchisi paydo bo'ldi.
— Qani, chiqlaring, — dedi u boshi bilan tashqariga ishora qilib. — Vaqt bo'ldi!
Muhammad Sayyid pildiragancha borib uning qo'liga pul tutqazdi.
Nazoratchi pul ushlagan kaftini ochdi-da, qovoq uydi.
— Bu kam-ku! Qolgani qani?
— Qolganini qochayotganimizda olasan, — dedi Muhammad Sayyid. — Ammo o'sha gap-gap-a? Og'zingga qulf solasan, ukam!
— Menga o'rgatma! O'zim bilaman nima qilishni! Bo'llaring tez! Faqat aytib qo'yay, shovqin ko'tarmaysanlar! Basharti shovqin ko'tarsalaring o'zingdan o'pkala! Men javob bermayman!
— Qo'rqma, ukam, — dedi Muhammad Sayyid. — Hammasi imi-jimida bo'ladi.
— Qani, qo'lingni orqaga qilib bitta-bittadan chiqlaring!.. Endi devorga o'girillaring!..
Nazoratchi eshikni yopgach, oldinma-ketin turmaning butkul boshqa bir burchagi tomon yo'l olishdi.
* * *
Shu ko'yi nazoratchi ularni boshqa bir binoga yo'lak orqali olib o'tib, pastga tushish uchun mo'ljallangan zinapoya ro'parasida to'xtadi.
— Devorga o'girilib, ikki qo'lingni ko'tarlaring! — buyurdi ularga. — Hozir yerto'laga tushamiz. Senlarga kerakli odam yerto'lada o'tiribdi. Senlarga bir soat vaqt beraman. Keyin orqaga qaytamiz. Faqat aytib qo'yay, shovqin ko'tarilmasin! Mabodo meni gapga qo'ysang, ikkalangniyam ayab o'tirmayman! O'ldirib, murdangni turma itlariga tashlayman!..
Ular miq etishmadi. Ikkovlari ham o'z xayollari bilan bandligi sukut saqlashga majbur etdi.
Nazoratchi esa ularni yerto'laga olib tushdi-da, tashqaridan turib eshikni qulfladi.
Ichkariga kirishgach, Muhammad Sayyid gugurt chaqib elektr yoqqichni topdi-da, chiroqni yoqib yubordi.
Shundagina burchakda qo'l-oyog'i zanjir bilan boylab tashlangan Saveliyga ko'zlari tushdi.
— O', ment bizga o'ljamizni tap-tayyor qip qo'yibdi-ku, — dedi kulib Muhammad Sayyid. — Juda aqlli mentakan. Malades! Qani, o'g'il bola, ishni boshlaysan endi. Mana senga pichoq! Mana bunisi arqon. Xo'sh, ishni nimadan boshlashni bilasanmi?
Mehmonali javob berish o'rniga naridagi eski kursiga o'tirib oldi-da, Muhammad Sayyidga ko'zlarini lo'q qildi.
— Ha, yana nima? — so'radi jahli chiqqan kabi qovoq uyib Muhammad Sayyid. — Biror kamchilik bormikan?
— Haligindan ozgina bermasangiz bo'lmaydi, — dedi Mehmonali. — Miyam chiqib ketguday bo'lyapti.
— Shunaqa demaysanmi? — Muhammad Sayyid qo'ynidan kichik xaltacha chiqardi-da, bir chimdim kukun olib Mehmonalining kaftiga tashladi.
— Tez bo'l! Vaqtimiz ziq!.. Keyin… To'xta, manavilarniyam olvol!
Muhammad Sayyid qo'yin kissasidan kichik bir bokal, skotch chiqarib, Mehmonaliga uzatdi.
— Bular nima uchunligini bilarsan-a? Yo tushuntiraymi?
— Tushundim, — dedi Mehmonali bokal va skotchni qo'liga olarkan. — Hozir boplaymiz!..
Kukunni milklariga surib-surib olgach, yana supachaga borib o'tirdi. Oradan hech qancha o'tmay, rangi battar oqarinqirab, ko'zlari javdiragan ko'yi o'rnidan turdi va Saveliyga yaqin bordi.
Qari mahbus hanuz ulardan ko'z uzmas, o'zicha nimalardir deb shivirlab olishni kanda qilmasdi.
Mehmonali tepasiga yaqinlashgani hamono tilga kirdi.
— Ha, jangari, qallob, meni shu yigitchaning qo'liminan o'ldirmoqchi bo'ldingmi? — dedi u pinagini buzmay. — Oxirating kuyib ketadi baribir. Nima qilasan yana gunohga botib. Shundog'am begunohlarning qoniga to'ygansan!..
Mehmonali ortiqcha gaplarga vaqt ketkazib o'tirishni istamasdi. Tezda ishini bitirib, bu xilqatdan chiqib ketishni xohlayotgandi. Qolaversa, narkotik ta'siri hali ketganicha yo'q. U odam qonini tezroq tatib ko'rishga undardi.
Shosha-pisha Saveliyning og'zini skotchladi-da, qo'lidagi pichoq bilan bilagini kesdi. Shu zahoti qariyaning bilagidan qon oqa boshladi. O'rgatilganidek, chashkani tutib, ellik grammcha qon quyilishini kutdi. Keyin esa Saveliyning tipirchilashlariga qarab o'tirmay, orqasiga o'tib tomog'iga chang soldi.
Keksa aristonga ko'p kuchning ham zarurati yo'q edi. Bir necha o'n marotaba tipirchilagach, jimib qoldi. Shundan keyin Mehmonali qo'lini uning tomog'idan olib, og'zidagi skotchni yechdi.
Muhammad Sayyid bu manzarani sinchiklab kuzatgandi. Mehmonali qaddini ko'targani hamono yelkasiga qoqib, olqishlagan bo'ldi. So'ngra qonni ichishga undadi.
— Aytib qo'yay, — dedi u ogohlantirib. — Birinchi marta odam qonini ichyapsan. Demak, ko'ngling aynib qusishing aniq. Biroq sira tashvish chekma. Tag'in ikki-uch karra shunday qilsang, ko'nikasan. Ko'ngling yovvoyi mahluqlarnikidan ham qattiqroq tusga kiradi. Ich, bo'tam, ich!..
Mehmonali tavakkal chashkadagi qonni ichib yubordi.
Muhammad Sayyid aldamagandi. Umrida qon ichib ko'rmagandi. Hatto, bolaligida kimdir yonida chumchuq so'ysa ham qonini ko'rgach, ko'ngli allanechuk bo'lib, qayt qila boshlardi.
Hozir ham deyarli shunday bo'ldi. Qon ko'nglini ag'dar-to'ntar qildi. Ammo qusmadi. O'qchiy-o'qchiy, Muhammad Sayyid tutqazgan bir chimdim oq og'uni oldi-da, milklariga ishqalab tashladi.
Oradan bir necha o'n soniya vaqt o'tib, ko'ngil aynishi hiyla bosilgandek bo'ldi.
— Ana endi juftakni rostlasak ham bo'ladi, — dedi Muhammad Sayyid qaytadan Mehmonalining yelkasiga qoqib. — Birinchi ishni qoyillatding. Haqiqiy jihodchi bo'lib yetishishingga ishondim, ha, ishondim, bo'tam! Endi quloq sol, ertalab azonda jo'nab ketasan!
Mehmonali narkotik ta'sirida ko'zlari suzilgan ko'yi, Muhammad Sayyidga alamli tikilib so'radi:
— Qaerga jo'nab ketaman? Nega?
— Ie, unutdingmi? — dedi kulib Muhammad Sayyid. — Sen bundan buyon turmada o'tirmasliging kerak. Kofirlarni, biz va biznikilar odam hisoblamaganlarning qonini ichishing kerak. «Jihod» qilishing kerak.
— Bilaman buni, — dedi sovuqqonlik bilan Mehmonali. — Aytmasangizam bilaman.
— Bilsang, uqvol. Ertaga azonda Afg'onistonga jo'naysan. Turmadan chiqarib qo'yishadi. Mashinadan tushgan joyda seni boshqa bir avtomobil kutib turgan bo'ladi. O'shanda chegaragacha yetvolasan. Xavotirlanma, hammasi pishitilgan. Bizning jangarilar seni quchoq ochib kutvolishadi.
— Xo'p, — dedi Mehmonali ketishga chog'lanib. — Tushundim. Uqdim. Iltimos, shu bexosiyat yerdan chiqaylik tezroq! Anavi kofirga qarasam, jinim qo'ziyapti!
— Ketdik!
Muhammad Sayyid asta borib eshikni taraqlata boshladi.
* * *
Mehmonali turma qonunlarini deyarli bilmasdi. Qaerdan ham bilsin. Kelgan kunidan faqat kamera, sovuqqon nigohlar, do'q-haqoratga botgan so'zlarnigina eshitdi, ko'rdi, guvoh bo'ldi. Ichkarida, qaerlardadir burchak-burchakda qilinajak harom ishlar, bekitiqcha jinoyatlardan butkul bexabar edi.
O'zining osonlikcha turmadan qocha olishini ko'rib yana bir bor hayratlandi. Hayrat aralash dahshatga ham tushdi. Dahshatga tushganining sababi turma boshliqlari, nazoratchilari, askarlari mana-mana yetib oladigandek xavotirlanishi, o'zi sezmagan holda qo'rqa boshlashida namoyon bo'lardi. Biroq bu qo'rquv va dahshatlarni o'zidan nari hayday bildi. «Jihod»ga oshiftalik, qonga tashnalik hissi katta tezlikda borlig'ini domiga olib, sarvari olamga yana qaytadan tik boqa oldi. Ana shunday ifloslangan, gunohlar botqog'i loyini totgan hislar iskanjasida chegaragacha yetib oldi.
Muhammad Sayyid aldamabdi. Uni baland bo'yli, soqol qo'ygan, nigohlari qahraton sovug'idan-da yoqimsiz bir erkak qarshi oldi.
Mehmonali mashinaga o'tirdi-yu, so'nggi manzil tomon jo'nab ketdi.
* * *
Mashina o'qdek uchgan ko'yi bir necha qishloqlardan o'tib tog'li hududga chiqib oldi. Mehmonali qishloqlarni berilib tomosha qilishga ulgurdi. Ayniqsa, afg'on bolalarining mashina ketidan qichqirishlari, qoramag'iz qizchalarning ular tomon o'zgacha bir hayrat aralash boqib qolishini ko'rgach, ona qishlog'i yodiga tushdi. Qishlog'i bu yerdagi qishloqlarga o'xshamaydi. U katta bo'lgan qishloqning qandaydir boshqacha fayzi bor edi. Ayniqsa, yoz kelsa, tollar ko'm-ko'k novdalarini pastga osiltirib, xuddi qirq kokil qizlarni eslatib yuborardi. Loy aralash suv to'lib oquvchi ariqda Mehmonali doim tush payti o'rtoqlari bilan cho'milardi. Quvur boshiga kelishardi-da, kattakon trubaning ichidan oqib o'tish o'ynashardi. Rosa maza qilishardi bir paytlar…
«Ifloslar, — ko'nglidan o'tkazdi Mehmonali mushtlarini asabiy tugib. — Meni shunday qishloqdan, o'rtoqlarimdan judo qilishdi. Sig'dirishmadi. Hali ko'rasan, hammangning kallangni olaman. Yo'q, oldin qoningni simirib-simirib ichaman. Keyin kallangni kesaman. O'chimni olaman hammangdan. Mana, meniyam qadrlaydiganlar borakan. O'zlari qo'llarini ko'ksiga qo'yib mashinada olib ketishyapti. Xudoga shukr!..»
Ilg'amabdi. Mashina allaqachon oldi baland tog'lar bilan o'ralgan vodiysifat manzilga yetibdi. Haydovchi kichik ko'zgudan Mehmonaliga sirli qarab qo'ydi-da, aylanasiga baland devorlar bilan o'ralgan kattakon bino darvozasiga yetmay beriroqda tormoz berdi.
— Buyog'iga o'zingiz kirib ketaverasiz, — dedi haydovchi. — Omadingizni bersin! Xudo yor bo'lsin!..
Mehmonali asta pastga tushdi-da, darvoza tomon yurdi. Hali yetib-etmay, darvoza qiya ochildi-da, ikki nafar soqol qo'ygan, yoshi taxminan o'ttizlarga yetgan erkak chiqib keldi.
— Makonga xush kepsiz! — dedi ularning biri qo'lini ko'ksiga qo'yib. — Chegarada xit qilishmadimi ishqilib?
— Yo'q, hammasi yaxshi o'tdi, — dedi Mehmonali ikki erkakka bir-bir shubha nazari boqib. — Ammo… Aytgancha, sizlar kimsizlar? Bilsak bo'ladimi?
— Aytishmadimi yo'lda? — ikkinchi soqolli erkak qovog'ini ochmagan holda savol tashladi. — Tushuntirmadimi haydovchi?
— Tushuntirdi, — dedi Mehmonali yelka qisib. — Shunchaki… Tanishib qo'yaylikmi devdim-da!
— Tanishishga ulguramiz, ukam, — chapdagi soqolli gapni qisqa qildi. — Hozir dala komandirining yoniga kirasiz. Sizni kutyapti!
— Gap yo'q. Boshlanglar unda!..
* * *
Tashqarida ko'rganlari holva ekan. Bino ichkarisi poyonsiz sahroni eslatar darajada keng edi. Hov narilarda jangarilar turli mashqlarni bajarishar, ora-sirada jo'ravozlikda «Allohu Akbar!», deya qichqirishardi.
«Muhammad Sayyid aldamabdi, — ko'nglidan o'tkazdi Mehmonali. — Terror lageri shu ekan demak. Demak, men ham anavilarga o'xshab mashq qilsam kerak. Intiqom-chi? Intiqomni qachon olaman? Qachon meni xo'rlagan marazlarning qonini ichaman?..»
Darvozada kutib olgan ikki soqolli uni keng bir xonaga boshlab kirishdi.
Xona to'ridagi yumshoq divanda to'ladan kelgan, soqolli, yoshi nari borsa qirqlarga yetgan erkak oyoqlarini chalishtirgancha televizor tomosha qilayotgan ekan.
Mehmonali ko'rdiki, televizorda jangarilar haqida qandaydir kinomi, ko'rsatuvmi berilayotgan ekan.
«Bularning ishi zo'rakan-ku, — o'yladi Mehmonali. — O'tiribdi ayshini qilib. Birov mushugini pisht demaydi. Xohlasa, ko'chaga chiqadi-yu, boyagi qishloqlargami, katta shahargami borib duch kelganni o'ldiradi. Alamidan chiqadi…»
— Xush kepsiz, uka! — Mehmonali ichkariga kirishi bilan erkak televizorni pult orqali o'chirdi-da, peshvoz chiqdi. — Qani, tanishaylik unda! Kimsiz?
— Mehmonali meni ismim, — dedi u erkakka sirli tikilarkan. — Muhammad Sayyid…
— Bilaman, bilaman, — gapni kesdi erkak. — Men Mahmud al Javhariy bo'laman! Mana shu sizning qutlug' qadamingiz yetgan koshonada dala komandiriman! Tushuntira oldimmi?
— Albatta, — javob qildi Mehmonali bosh qashib qo'yib. — Hammasi tushunarli, o'rtoq komandir.
— Yaxshi, unda munday qilamiz… Ha, esim qursin, o'tiring divanga! Uyalmang, o'tiravering! Yo'ldan charchab kelgansiz. Tushunaman!
Mehmonali qarshilik qilib o'tirmay, divanga cho‘kdi.
— Endi quloq soling, — Javhariy uning yoniga cho'kdi-da, soqolini o'ng kafti bilan bir-ikki silab qo'yib davom etdi. — Bugundan boshlab soqolni o'stirasiz! Bizda qoida shunday. Soqolsiz yigit farishtasiz hisoblanadi. Qolaversa, imijimiz shunday. Uqdingizmi?
— Uqdim, — deya Javhariyga tik boqdi Mehmonali. — Tushundim.
— Ikkinchi qiladigan ishimiz shuki, siz-u biz Ollohning lashkarlarimiz. Shunday ekan, shahid bo'lishni har birimiz orzu qilamiz. Shahidniing ma'nisini bilasizmi?
— Ha, xudo yo'lidagi jangda halok bo'lganni shahid deyiladi. Ularning hammasi to'g'ri jannatga tushadi.
— Barakalla, — deya kulimsiradi Javhariy. — Tushunarkansiz. Biz-chi, Mehmonboy, kofir va kofirchalishlarning kushandasimiz. Musulmonlar ham turlicha bo'ladi. Ular orasidagi bizga yordam berishdan, safimizga qo'shilishdan bosh tortganlari ham bizning nazarimizda kofir sanalishadi. Biz undaylarni sal yumshoqroq qilib kofirchalishlar deb ataymiz. Bugundan e'tiboran siz ham Ollohning lashkarisiz. «Jihod» o'yida yashashingiz kerak. Boshlanishiga men sizni bir joyga opkiraman. O'z ko'zingiz bilan ko'rasiz, amin bo'lasiz! Qani, cho'zmaylik, ketdik!..
Mehmonali qansharini qashib olgan bo'ldi-yu, Javhariyga ergashib tashqariga chiqdi.
* * *
Hovliga chiqishgach, Javhariy taqqa to'xtab kissasidan kichik xaltacha chiqardi-da, Mehmonaliga tutqazdi.
Xumor tuta boshlagandi. Javhariyning sezgirligiga tan berdi-yu, xaltachani qo'liga oliboq bir chimdim oq og'uni milklariga ishqaladi.
Bir necha o'n qadamcha yurgach, narkotik elta boshlaganini his etdi. Kayfi chog'lana bordi. Nazarida vujudi kuch va g'ayratga, yuragi nafratga to'lib borayotgandek tuyuldi. Aslida ham shunday edi. Og'u Mehmonalini xuddi sher qiyofasiga kiritib qo'ygandek tezroq «jihod» qilishni ixtiyor eta boshlagandi…
Javhariy uni boshlab boshqa bir bino ichkarisiga olib kirdi. Yo'laklardan yurib borib chapga burilishdi.
To'g'rilarida ikki qanotli eshik zohir edi. Javhariy ildam yurib borib eshikning ikkala qanotini ham ochib yubordi va qo'li bilan Mehmonalini kirishga undadi…
Ichkari juda keng bo'lib, butkul boshqa manzara namoyon edi.
Xonani aylantirib stollar qo'yilgan. Ustiga juda nafis matodan tikilgan dasturxonlar yozilib, noz ne'matlarga to'la edi. Dasturxonlarda odamning jonidan bo'lak hamma narsa bisyor edi.
Bu ham mayli. Har besh metrda bir-biridan go'zal qizlar qo'l qovushtirgancha turishar, ular negadir yevropacha kiyimlarda edi. Shiftning har yer-har yeriga sayroqi qushlar solingan qafaslar ilingan, qushlar bir-biriga gal bermay sayrardi.
Ichkarining o'zidan esa juda yoqimli hidlar taralib turardi.
— Xo'sh, yoqdimi bu yer? — so'radi Javhariy qizlarga bir-bir ko'z tashlab olarkan. — Taassurotlar qalay?
— Hozir… Anavi qizlardan birini tanlashim kerakmi? — soddalarcha Javhariyga boqib so'radi Mehmonali. — G-gunohmasmi?..
Javhariy kulib yubordi.
— Vey, musulmon, — dedi nihoyat kulgidan arang tiyilib. — Oldin bu qanaqa joyligini so'rang-da! Bu yer yorug' dunyoning jannati. Sizni opkirishimdan maqsad, boqiy dunyo jannatini ozgina bo'lsayam tasavvur qila olishingiz kerak. Bu qizlar tugul, stol ustidagi noz-ne'matlargayam tegish mumkinmas. Quloq solmasdan tegib qo'yganlarning kallasi ketadi. Undaylar shahid hisoblanmaydi. Do'zaxga do'mbira bo'ladi. Tushuntira oldimmi?
— Tushundim, — dedi Mehmonali aybdorona yer chizib. — Boshqa bu savol qaytarilmaydi, komandir.
— Juda soz. Unda yaxshilab eslab qoling. Mabodo biz sizni belingizga bomba boylab o'limga yuborsak, shahid bo'lasiz. Ko'ribsizki, to'ppa-to'g'ri narigi dunyoning jannatiga tushasiz. Jannat taxminan mana shunday tusga ega. Faqat uyoqda xonamas, so'lim bog', gulzorlarda yashaysiz. U dunyoning jannatidayam hech bir narsaga, huriliqolarga tegmaysiz. Ular qarshingizda muqomlar qilib ko'nglingizni ovlaydi. Hurlarning muqomlaridan joningiz rohatlanadi. Dard, tashvish, armon, tushkunlik, xastalik neligini bilmay, qiyomat kunini kutasiz. Bizlarga quloq tutmay, o'zboshimchalik qilsangiz, do'zaxga do'mbira bo'lasiz. To qiyomat kunigacha alanga orasida kuyasiz. Olov hech qachon o'chmaydi, uning domidan chiqib ham ketolmaysiz. Xullas, shunaqa gaplar. Endi yuring, navbatdagi ishga o'tamiz!..
* * *
Javhariy Mehmonalini ergashtirgancha hovlining butkul boshqa tarafiga yo'l oldi. Orqaga o'tishgach, Mehmonali umuman kutilmagan, xunuk, ayanchli manzaraga guvoh bo'ldi. Ammo ichidagini Javhariyga sezdirmadi. Uning holatini sezdimi, Javhariy taqqa to'xtadi-da, kissasidan yana xaltachani chiqarib, Mehmonaliga tutqazdi.
— «Doza»ni qabul qilvolsinlar, o'rtoq jangchi, — dedi u sovuq tirjayish qilib. — Hozir bajaradigan ishingiz ja nervniy bo'ladi. Bo'ling tezroq!
Mehmonali buyruqni so'zsiz ado etdi. Uning o'zi ham o'lib turgandi. Keyingi paytlarda narkotik quliga aylanib ulgurganini xayoliga ham keltirmasdi. Keltirishni xohlamasdi. Go'yo shunday o'ylarni miyasida saqlasa, bu oq zahardan abadul-abad ayrilib qoladigandek qo'rqardi. O'ylab o'tirmasdan, har galgidan jonliroq kukunni og'ziga tiqdi. Zum o'tmay, yana o'ziga tanish va qadrdon bo'lib qolgan holatga tushdi. Boshi sarxushlanib, vujudida chumoli o'rmalashiga o'xshash jimirlashni his etdi. Sal o'tib, og'u u kutgan kayfni bera boshladi. Ko'zlari qizarib, rangi oqarinqiradi. Xayolan shaytoniy amallarni tusadi. Qalbini ichki g'alayon to'foni tutdi. Hatto, yonidagi Javhariyning kimligini bilsa-da, basharti ortiqcha gap aytsa, so'yib tashlashga-da tayyor turdi.
— Barakalla, erkak, — Mehmonalining yelkasiga qoqdi Javhariy. — Hov anavi tiz cho'kib boshiga qop kiydirilgan nusxani ko'rdingizmi? — so'radi Javhariy